Poznaj podstawy anatomii i leczenia ginekologicznego

Wiedza na temat swojego ciała i kwestii z nim związanych to pasja, którą polecamy każdemu. Zachęcamy Cię do zapoznania się z informacjami, które dla Ciebie przygotowaliśmy. Jeśli poczujesz niedosyt, napisz do nas lub najlepiej dopytaj o szczegóły swojego lekarza podczas wizyty w Gynece!

Anatomia – co my tam mamy?

Oto układ żeński. Omówmy najpierw narządy wewnętrzne, czyli pozostające wewnątrz ciała. Jajniki (1) produkują hormony żeńskie – estrogeny. Hormony żeńskie i męskie występują we wszystkich zdrowych organizmach, jednak w różnych proporcjach. Produkcja hormonów regulowana jest przez specjalną część mózgu, zwaną przysadką. Cykle aktywności przysadki mózgowej skutkują przebiegiem cyklu miesiączkowego. Za pierwszy dzień cyklu uważa się pierwszy dzień menstruacji. Jak powstaje miesiączka? Hormony powodują rozrost błony śluzowej macicy. Proces ten to comiesięczne przygotowanie macicy na ciążę. Jeśli się w nią nie zachodzi, błona śluzowa łuszczy się i w postaci krwi wydobywa na zewnątrz. Estrogeny wpływają też na przemianę materii oraz rozwój kości. W drugiej fazie cyklu miesięcznego, czyli około czternastego dnia po pierwszym dniu menstruacji, jajniki zaczynają produkować inny hormon – progesteron, który przygotowuje błonę śluzową macicy na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Produkcja hormonów to nie jedyne zadanie jajników. W każdym cyklu miesiączkowym, w specjalnym pęcherzyku wytwarzają one komórkę jajową, robiąc to na zmianę. Czas ten nazywamy owulacją, jajeczkowaniem lub dniami płodnymi. Uwolniona z pęcherzyka komórka jajowa przedostaje się do najbliższego z dwóch jajowodów (2), czyli lejkowych przewodów o długości 10-12 cm. Tam, w przypadku braku stosowania antykoncepcji, dojść może do połączenia komórki jajowej z plemnikiem, czyli zapłodnienia. Zapłodniona komórka jajowa przesuwa się w stronę macicy, by tam rozwinąć się i stać płodem. Macica (3) ma kształt gruszki. Tworzy ją gruba warstwa mięśniowa, wyściełana od wewnątrz błoną śluzową. Macica nosi płód oraz utrzymuje statykę dna miednicy, czyli pomaga w tym, by wszystko było na swoim miejscu. Narząd ten kończy się szyjką macicy (4), stanowiącą rodzaj drzwiczek. Szyjka macicy ma wiele zadań. Wytwarza gęsty śluz, który chroni macicę i jajniki przed infekcjami, a w czasie owulacji odżywia plemniki oraz ułatwia im drogę do macicy. Szyjka ma też niezwykle istotną funkcję w trakcie trwania ciąży – najpierw odgradza płód w jego środowisku od pochwy, a później ułatwia poród siłami natury. Pochwa (5) to kanał rodny, czyli droga, przez którą przechodzi płód w czasie porodu, stając się noworodkiem. Naturalnie, pochwa służy również do dawania przyjemności oraz naturalnego zapładniania, czyli do seksu. Długość pochwy to zwykle 7-10 cm, ale jest ona bardzo rozciągliwa.

Spójrzmy na to wszystko z boku! Wszystkie opisane narządy mieszczą się w obrębie tzw. miednicy mniejszej, czyli najniższej części brzucha. Przed narządami, które omówiliśmy przed chwilą, mamy pęcherz moczowy (6), cewkę moczową (7) orazujście cewki moczowej (8). To układ, dzięki któremu sikamy. Z kolei za genitaliami znajduje się ostatni odcinek jelita grubego, czyli odbytnica (9) oraz odbyt (10), przez który się wypróżniamy. Wobec tego, na zewnątrz, zaczynając z tyłu, między dolnymi częściami pośladków mamy odbyt. Kolejna jest pochwa (11) (a właściwie jej ujście, gdyż sama pochwa jest już w środku ciała). Później mamy ujście cewki moczowej. Na końcu, najbardziej z przodu, za specjalnym kapturkiem, zwanym napletkiem, znajduje się łechtaczka (12), służąca przyjemności, w tym osiąganiu orgazmów. W stanie podniecenia łechtaczka powiększa się i twardnieje. Warto nadmienić tu, że na zewnątrz wystaje tylko niewielka część łechtaczki. Teraz przyjrzyjmy się sromowi, czyli fałdkom zabezpieczającym łechtaczkę, ujście cewki moczowej oraz ujście pochwy. Istnieją cztery wargi sromowe – dwie wargi sromowe zewnętrzne (13) – to te, na których rosną włosy – i dwie wargi sromowe wewnętrzne (14) – to te bez włosów, bardziej różowe. W klasycznych publikacjach zamiast tego używa się określeń „mniejsze” i „większe”, jednak nowoczesna ginekologia odchodzi od tych terminów, by nie sugerować nikomu, że zewnętrzne wargi sromowe koniecznie muszą być większe i by nie wpędzać w kompleksy osób, których wargi sromowe wewnętrze są duże i wystają – to bowiem zupełnie naturalne! Zachęcamy Cię do obejrzenia tego wszystkiego na żywo, w lusterku – to świetna zabawa i pouczająca lekcja!

Uwaga na słowa!

Zachęcamy do nazywania rzeczy po imieniu. Pochwa, srom, odbyt czy łechtaczka to słowa i części ciała równie normalne co usta, nos lub stopa. Dorośli i dzieci niebojący się tych określeń będą mniej bali się rozmawiać o nich z lekarzem. Pamiętajmy również, żeby starać się nikogo nie urazić. Na świecie istnieje wiele kobiet, które (już, jeszcze lub od zawsze) nie mają którychś lub wszystkich narysowanych wyżej narządów. Zwracamy też uwagę na to, że „żeński” nie musi znaczyć „kobiecy”.